“Wat heb ik eigenlijk te maken met transseksuelen? Waarom staat die T eigenlijk in LGBT? Als een man vrouw wordt en daarna op vrouwen valt, dan valt ze onder de L. En stel dat een vrouw man wordt en daarna op vrouwen valt, dan is hij hetero. En dan heeft hij meteen alle rechten die hij wil. Dus al dat gedoe rond die transgenders mogen ze van mij skippen.”
Ik weet niet of het is omdat de Pride in 2016 de rechten van transgenders expliciet naar voor schuift, maar dit is een redenering die ik de laatste tijd wel vaker te horen krijg. Dikwijls uit angst. Heel wat mensen hebben de indruk intussen (min of meer) door hun omgeving aanvaard te zijn. Transgenders worden echter nog altijd als “vreemd” of “anders” gezien. Dus als de holebi-verenigingen de transbeweging zo duidelijk omhelst, dan zijn ze bang dat dit “vreemde” opnieuw op hen zal afstralen. En daarom nemen een aantal mensen liever wat afstand …
Ik begrijp hen. Maar ze hebben geen gelijk.
Welke homo’s en lesbiennes hebben problemen? Wie loopt er het meeste kans slachtoffer van gaybashing te worden? De mannen en de vrouwen die er uit zien als de gemiddelde Belg? Die zeer discreet zijn over hun liefdesleven? Of de man die zich iets “vrouwelijker” gedraagt en het lesbisch koppeltje dat elkaar op straat al eens een kusje durft geven?
Iedereen kent het antwoord: zolang je aan de (hetero-)norm beantwoordt, verloopt alles prima. Het is pas als je daarvan afwijkt dat je in de problemen dreigt te komen. Nu heb ik er een fundamenteel probleem mee dat andere mensen mogen bepalen hoe ik me moet gedragen (zolang ik de wet respecteer natuurlijk). Ik wil niet in de voortdurende onzekerheid leven van “doe ik het goed, provoceer ik niet, zal niemand zich gekwetst voelen, …”?
Ik vind trouwens dat het leven ook een stuk boeiender wordt doordat niet iedereen zomaar het grijze midden volgt. Misschien moeten we allemaal wel eens vaker in de spiegel kijken en ons afvragen waarom we onszelf zo vaak voor een deel wegcijferen om toch maar niet op te vallen.
De problemen waar transgenders mee te maken krijgen, zijn in wezen heel gelijklopend met die van de LGB’s. Iemand aan wie je “het” niet ziet omdat hij of zij er volledig uitziet als een doorsnee man of vrouw, komt er wellicht mee weg. Maar als je even buiten de lijntjes kleurt, afwijkt van de norm dan wordt het tricky. Want wat met iemand die zich vrouw voelt, als vrouw door het leven gaat maar niet alle operaties heeft ondergaan? Heeft de man-in-de-straat dan het recht om dat als “niet-echt” te bestempelen? Transgenders moeten gesteriliseerd zijn voor ze officieel van geslacht kunnen veranderen. Omdat het gevaarlijk is als een nieuwe man toch nog zwanger zou worden? Of alleen omdat de “gewone” mensen niet met dat ongewone beeld geconfronteerd willen worden?
“Ik beslis”, de slogan van de Pride dit jaar, is een heel sterke boodschap. Het gaat over vrijheid: als ik me goed voel bij wat ik doe én ik doe er niemand anders kwaad mee, dan is er geen reden waarom ik dat niet zou mogen. Hoe “vreemd” of hoe “raar” andere mensen dat ook vinden.
Vrijheid is echter niet alleen een zeer waardevol goed, het is ook zeer kwetsbaar goed. Als je die vrijheid als homo, lesbienne of bi terecht opeist dan moet je daarin ook consequent zijn. Je kunt niet iets voor jezelf vragen wat je misgunt aan anderen. Dat is ook de reden waarom de LGBT-beweging steeds meer naar een echte burgerrechtenbeweging is geëvolueerd. Daarom strijden we ook mee tegen discriminatie van allochtonen, zijn we voor het recht op abortus en … komen we actief op voor de rechten van transpersonen.
Samen staan we sterker. Tot zaterdag.
Je vindt deze column (en nog een aantal andere columns van mij) op http://www.zizo-magazine.be.
Bruno De Lille
Fractieleider Groen
Brussels Hoofdstedelijk Parlement