Beste collegeleden,
Vlaanderen deelt uw en onze goesting in Brussel niet. Wij houden van Brussel, wij houden van de grootstad. En als wij ons soms ergeren, dan is het uit liefde, omdat we weten wat er allemaal mogelijk is hier in Brussel.
Ik weet dat heel veel van mijn collega’s die liefde voor Brussel onvoorwaardelijk delen. Maar blijkbaar geldt dat daarom niet persé voor hun partijen. Want hoor ik hen hier vaak voluit de Brusselse kaart trekken, dan horen we toch andere echo’s uit het Vlaams Parlement. Daar horen we vaak dat de Brusselaars niet moeten zagen, dat Brussel al genoeg krijgt. De clichés over Brussel doen er dan ook levendig de ronde.
Onze collegevoorzitter heeft het een tijdje geleden zelfs nodig gevonden om daar een boekje over te schrijven. Alleen heeft het niet veel geholpen want met de nieuwe rechtse afbraakregering die we in Vlaanderen hebben gekregen, is het gedaan met de liefde. Vlaanderen laat Brussel los. Ik heb het al eerder gezegd en ik heb gemerkt dat in elk geval één van de meerderheids-partijen mij daarin volledig gelijk geeft.
Vlaanderen bespaart namelijk twee en misschien zelfs drie keer op Brussel.
Ten eerste is er de directe besparing. 6% minder voor Brussel waaronder een halvering van het Brusselfonds en 150.000 euro minder voor de VGC.
De collegevoorzitter kan dan wel zeggen dat dat allemaal zo erg niet is. Ik stel alleen vast dat we vorig jaar al moeilijke beslissingen hebben moeten nemen omdat Vlaanderen zijn verplichtingen niet nakwam, dit jaar wordt dat dus nog wat erger. Want het gaat natuurlijk niet over die 150.000 euro alleen, nee, opnieuw wordt het geld voor de VGC niet geïndexeerd. De VGC heeft echter veel personeel nodig en die kosten stijgen dus elk jaar wel automatisch. Wat betekent dat er weer minder voor werking en overdrachten zal overblijven. Ik vind het vreemd dat iets wat enkele maanden geleden een probleem was, nu plots niet zo erg meer zou zijn.
Over het Brusselfonds wordt gezegd dat er enkel bespaard wordt op nieuwe initiatieven. Er wordt dus zogenaamd van niemand iets afgepakt. Er wordt natuurlijk wel van iemand iets afgepakt. De Brusselaars zullen voor meer dan 2 miljoen minder projecten en initiatieven zien. Zeggen dat dit allemaal makkelijk gemist kan worden, is zeer denigrerend doen over al die mensen die voor dit soort projecten elk jaar opnieuw hun kas afdraaien om zo onze stad aangenamer en leefbaarder te maken. Bovendien betekent dit dat er veel minder ruimte zal zijn voor vernieuwing en experiment. Twee zaken die u – terecht – volgens uw regeerakkoord erg belangrijk vindt.
Vanuit Groen kunnen we het hier natuurlijk niet eens mee zijn maar als die besparing dan toch gebeurt, stellen we voor om de middelen efficiënter en coherenter in te zetten. Hevel dat Brusselfonds gewoon over naar de VGC zodat er tenminste één beleid voor Brussel mee gevoerd kan worden. U krijgt een schaalvergroting wat voor minder verliesposten zorgt en we vermijden meteen dat er een tegengesteld beleid kan gevoerd worden. We hebben hier een hele VGC-raad zitten die de besteding ervan kan controleren dus er zal nog nooit zo goed op die centen toegekeken zijn. ’t Is misschien een ideetje als u de taskforce en het kerntakendebat met Vlaanderen verder zou kunnen zetten.
De tweede besparing op Brussel is al wat meer verborgen.
Cultuur krijgt minder en gemiddeld verliezen de Brusselse cultuurhuizen toch wel net iets meer dan elders. Omdat de meeste van de officiële grote cultuurhuizen “toevallig” buiten Brussel liggen natuurlijk. Nu zie ik weinig verschil tussen de Brusselse cultuurhuizen en die officiële Vlaamse cultuurhuizen dus ik denk dat we daar toch iets anders moeten achter zoeken. Er werd een beetje minnetjes gedaan over de impact van de besparingen want “onze cultuurhuizen kunnen dat wel creatief opvangen” maar ik vrees dat men daar vooral zichzelf aan het goedpraten is. Voor Brussel alleen maakte de culturele sector in elk geval bekend dat er tot 300 jobs verloren zouden kunnen gaan en dat er wel degelijk een impact zal zijn op het aanbod.
Op het vlak van onderwijs zijn de investeringen vertraagd. Er zou zo’n 5 miljoen naar Brussel komen maar dat is nog nergens op papier te vinden. Bovendien is 5 miljoen peanuts in verhouding met de noden die er zijn. Het wordt tijd dat men hier de Brusselnorm eens gaat toepassen.
En hetzelfde gaat op voor welzijn. Kijk naar de crèches en kinderopvang waar we al jaren een achterstand hebben, wel die achterstand zal door de besparingen alleen maar groter worden. Kind en Gezin moet serieus inbinden. En wat de zorgverzekering in Brussel betreft, wel die naam begint erg toepasselijk te worden want wij maken ons heel veel zorgen over die verzekering. Voor kansarmen wordt die zorgverzekering 2,5 keer duurder. Mevrouw de voorzitster kan bevestigen dat voor die mensen elke euro echter meer dan telt dus dit veroorzaakt gegarandeerd problemen. Zeker omdat we in Brussel met een enorme groep van die mensen zijn. Het lijkt bijna of men net die Brusselaars wil afstoten.
En dan zou ik graag van u te weten komen of er geen derde besparing op til is.
Want op heel wat domeinen, denk maar aan jeugd bijvoorbeeld, worden serieuze delen van het budget overgeheveld naar het gemeentefonds. Maar Brusselse gemeenten kunnen daar in de praktijk niet uit putten. Zal de VGC dat mogen doen of wordt dit opnieuw een streep door onze rekening?
En wat met het Stedenfonds? U gaat ijveren voor het behoud ervan. U maakt me bang. U moet namelijk ijveren voor een verhoging want we weten allemaal dat Brussel eigenlijk te weinig krijgt.
Conclusie: Vlaanderen bespaart zwaar op Brussel. En wat nog erger is: het VGC-college bleef en blijft opvallend stil. Nochtans verwachten we van u dat u de Brusselaars verdedigt. Groen was de enige partij die aandrong op uitleg en op een debat over de minder inkomsten. U minimaliseerde in de commissie echter de besparingen als cijfers achter de komma – wat dus absoluut niet het geval is als u alle besparingen samen bekijkt – en maakt zich geen zorgen voor Brussel. U geeft de indruk mooi aan het handje te lopen bij Vlaanderen. U stelde ons allesbehalve gerust.
Ook bij het lezen van deze beleidsverklaring ben ik niet gerustgesteld. Geen protest. Ik lees hier en daar wel iets over gelaten de tering naar de nering zetten. En sorry, maar het gaat daarbij niet over de keuze tussen een lekkend dak en een breedbeeld-tv zoals mijn collega van de VLD beweerde. Dat is eigenlijk een denigrerende opmerking want het gaat over het scholentekort, het crèchetekort, de ontbrekende zorg voor ouderen en gehandicapten. Alsof u zich neerlegt bij het feit dat Vlaanderen zich van ons afkeert.
Vlaanderen kijkt met argwaan naar uw en onze goesting. Diversiteit en complexiteit vragen creatieve en vernieuwende oplossingen. Maar die oplossingen gaan er niet komen. Niet alleen omdat er geen geld is maar vooral omdat deze Vlaamse regering bang is van onze Brussels complexiteit en omdat ze de diversiteit als een bedreiging ziet en niet als een kans. En dus bvb liever investeert in een groot en duur cultureel centrum op een paar km van Brussel dan in het moeilijk beheersbare en grensoverschrijdende culturele aanbod in Brussel.
Mijn collega’s Elke Van den Brandt en Bart Caron spreken de Vlaamse regering hierop aan. Ik beoordeel u, als VGC-college. En ik stel vast dat u zeer, zeer weinig doet: in plaats van voluit Brussel te verdedigen, durft u niet eens openlijk te zeggen dat Vlaanderen met deze besparingsronde Brussel los laat, in de steek laat. De Brusselaars hebben recht op beter. Geef ze dat dan ook.