Recent mocht ik deelnemen aan een LGBTI-conferentie in Taipei, Taiwan. De discussies en debatten op de conferentie waren interessant en toch ga ik daar niet over schrijven. Ik wil het wel met je hebben over de mensen die aan het evenement meededen want die waren op meer dan één manier divers.
Zijn moeder had een huwelijksadvertentie gezet om hem aan een man te helpen, vertelde hij me. Daar waren maar liefst 800 reacties op gekomen. En ben je nu gelukkig samen met een fijne man, vroeg ik? Hij lachte hartelijk. Het waren helaas veel gekken en profiteurs die hem geantwoord hadden. Dus was hij nog altijd alleen. Helaas. Maar hij liet het niet aan zijn hart komen. Zijn moeder keek mee uit.
Had iemand me in Brussel verteld dat zijn moeder hem via een advertentie wilde proberen koppelen, dan had ik wellicht vreemd opgekeken. Maar de Indische man die me dit verhaal vertelde vond het vooral opmerkelijk omdat er zoveel reactie was gekomen, niet vanwege het initiatief van zijn moeder.
Husband and wife
De Cambodjaanse man waar ik mee aan tafel zat, vertelde me dat hij in zijn land wel degelijk kon trouwen. De wet schreef voor dat een huwelijk tussen ‘husband and wife‘ moest gebeuren, maar nergens was volgens hem beschreven dat die ‘husband‘ een man moest zijn en dat ‘wife‘ een vrouw. Dat waren eerder culturele rollen, zei hij, waarbij de ‘husband‘ gaat werken en voor het gezinsinkomen zorgt en de ‘wife‘ het huishouden bestiert. Als hij een lieve man zou vinden, dan wilde hij graag de rol van ‘wife‘ opnemen. Hij kende trouwens verschillende man-man-koppels die zo al 30, 40 en zelfs 50 jaar getrouwd waren en bovendien vaak meerdere kinderen grootgebracht hadden.
Of hij toch niet liever een neutrale wet had die het huwelijk ook expliciet regelde tussen mensen van hetzelfde geslacht, vroeg ik? Dat was niet zo. Hij was bang dat de discussie over de wet voor polarisering zou zorgen en het samenleven van twee mannen of twee vrouwen net moeilijker zou maken. Nu was hij gelukkig en als hij een man vond, kon hij er volgens de lokale gebruiken mee trouwen en samenleven.
Palestijnse liefde
Ik zal je ook nog kunnen vertellen over de Palestijnse man die met zijn vriend bij zijn ouders kon langsgaan, komen eten en gezellige momenten beleven zolang niemand benoemde dat ze een koppel waren. Natuurlijk wist iedereen dit maar het mocht niet en dus was het ook niet zo. Maar dat maakte hen niet minder verliefd of gelukkig.
Betrapt
Ik voelde me betrapt. Want in elk van de gesprekken werd ik geconfronteerd met mezelf. Nee, mijn moeder had zich niet te moeien met mijn liefdesleven, natuurlijk wilde ik niet de ‘wife‘ van mijn man zijn en leven zonder out te zijn, het zou als een leugen aanvoelen. Ik was er echter te snel van uitgegaan dat mijn eigen ervaring automatisch te veralgemenen viel naar iedereen.
Wie weet wat het resultaat geweest was had ik mijn moeder ingeschakeld? Wellicht zouden de Palestijnse en de Cambodjaanse man graag ook volledige rechten hebben. Maar ze hebben zelf te bepalen hoe ze die willen bereiken. Ze kunnen onze verhalen misschien als inspiratie gebruiken maar ze zijn niet zomaar te kopiëren. Helaas kwam mijn houding van “maar bij ons is dat al bijna twintig jaar zo” onbedoeld erg neerbuigend over.
Maak je geen zorgen, niemand was boos of op zijn tenen getrapt en het is nog een hele leuke avond geworden. Maar dat je op café evenveel leert als tijdens officiële debatten, werd toen nog maar eens bevestigd. Santé dus.
Bruno De Lille is gewezen Brussels staatssecretaris voor Groen en LGBT+-activist.
Deze column verscheen op 14 november 2019 op zizomag.be. Je leest hem hier: https://zizomag.be/columns/spiegels