Achtentwintig jaar geleden schrapte de WHO homoseksualiteit uit de lijst van psychische stoornissen. Dat was absoluut nodig. Hoewel de taboes en stigma’s her en der hardnekkig bleven overleven, is dankzij het pionierswerk van velen een indrukwekkende weg afgelegd. Die stigma’s en taboes laten echter wel nog altijd sporen na, ook op ons geestelijk welzijn. En helaas schiet de bestaande psychische hulpverlening dan te kort. Onze geestelijke gezondheidszorg is niet toegankelijk genoeg voor holebi- en transpersonen. Tijd om in te zetten op Roze Zorg: psychische hulp specifiek voor LGBT-personen. Niet omdat ze anders zijn, wel omdat ze andere vragen hebben en aangepaste antwoorden verdienen.
Vandaag trekt de Pride weer door de straten van Brussel: de optocht waarmee de LGBT-beweging gelijke rechten eist en tegelijk diversiteit viert. Dankzij de Pride en het werk van holebi- en transorganisaties staat België aan de top in de internationale ranking van LGBT-vriendelijke landen, is uit de kast komen makkelijker geworden en groeit de maatschappelijke aanvaarding. Er is nog een weg af te leggen, maar zij die de afgelopen decennia mee timmerden aan de weg mogen trots zijn.
En toch voelen vele holebi’s en transpersonen zich niet goed in hun vel. Uit een onderzoek van het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP) bleek dat 22 procent van de holebi’s en 38,7 procent van de transgenders zich al één of meerdere keren van het leven probeerde te beroven. En bijna 80 procent van de transgenders heeft al zelfdoding overwogen. Ook het aantal depressies binnen de LGBT-groep ligt hoger dan gemiddeld bij de bevolking.
Natuurlijk moeten we de oorzaken wegnemen. De discriminatie die nog altijd bestaat, het maatschappelijk klimaat dat zorgt dat hand in hand lopen bijvoorbeeld nog altijd niet overal zomaar kan, de stempel die je krijgt als je afwijkt van de geldende gendernormen, … Het kan en het moet anders. Gelukkig lijken onze regeringen zich hiervan intussen bewust en brengen ze actieplannen uit die dit moeten aanpakken.
Maar een mentaliteit verander je niet snel-snel. Het duurt wellicht nog vele jaren voor het Regenboogparadijs binnen handbereik komt. We moeten dus ook de gevolgen tackelen, de psychische schade die de stigma’s en taboes aanrichten, herstellen.
Daarbij moet de drempel lager. Bijna helft van de transgenders geeft bijvoorbeeld aan dat ze geen hulp ‘durven’ zoeken. Op psychische problemen rusten sowieso, ook los van geaardheid, nog taboes. Als men bovendien de indruk heeft dat ze veroorzaakt worden door het holebi- of transpersoon zijn, wordt de drempel erg hoog. De stap naar geestelijke gezondheidszorg mag geen tweede ‘uit de kast komen’-ervaring zijn. Met de juiste aanpak kan dat.
Bovendien moet er ook aangepaste hulp beschikbaar zijn. En ook daar knelt het schoentje. Er is nauwelijks een apart LGBT- aanbod en de weinige (lovenswaardige) projecten die expertise moesten opbouwen, kregen te weinig tijd om goed werk te leveren. We hebben echter snel een structureel aanbod nodig dat zich specifiek richt op LGBT-personen.
Als we willen dat de Pride voor alle holebi- en transpersonen een feest wordt, dan moet er dringend een Roze Zorg komen. Gedaan met enkel projecten op korte termijn maar kies voor een structurele aanpak. Bovendien moet deze Roze Zorg zichtbaar, laagdrempelig en overzichtelijk zijn zodat alle LGBT’s met psychische moeilijkheden weten waar ze terechtkunnen. Zo zetten we een grote stap naar een samenleving waar iedereen zichzelf kan zijn en zich goed kan voelen ongeacht geaardheid of genderbeleving. Met de groenen leggen we alvast een voorstel neer.
Elke Van den Brandt, Parlementslid Vlaams Parlement
Bruno De Lille, Fractieleider Groen Brussels Hoofdstedelijk Parlement
Petra De Sutter, Senator
Het hele opiniestuk lees je hier: https://www.demorgen.be/binnenland/tijd-om-in-te-zetten-op-roze-zorg-psychische-hulp-voor-lgbt-personen-b36facfd/