Vorige week was ik in Tampere, Finland. Ik mocht er spreken over de manier waarop Brussel het migratie-vraagstuk aanpakte. Ik was amper gearriveerd, had net mijn gsm aangezet en ik kreeg al via Facebook een berichtje “… en doe ze de groeten daar in Finland”.
Verdorie, ik zeg standaard ‘nee’ als de Standaard, deredactie.be, eBay, … mijn “huidige locatie willen gebruiken” maar toch had ik op Facebook blijkbaar ergens zo’n schakelaar over het hoofd gezien zodat iedereen meteen wist dat ik in het hoge Noorden zat.
Mogen ze dat dan niet weten? Het is geen geheim natuurlijk. Anderzijds heb ik net iets teveel Facebookvrienden om zeker te kunnen weten dat er niemand tussen zit die tijdens mijn reis misschien even op mijn huis wil “passen”. Gelukkig is dat niet gebeurd. Maar het gaat me om het automatisme waarmee dit soort informatie te grabbel wordt gegooid. Het wordt gewoon erg moeilijk om je privé-leven af te schermen.
Dat ik dan maar geen Facebookpagina moet hebben? Ach, was het maar zo simpel. Want ook die leuke applicatie die je vertelt waar de goede restaurants zijn, de website die je gebruikt om je hotel te boeken of de online fotoboeken waar je je familie en vrienden af en toe een kijkje in wil laten nemen… ”sharen” en “linken” dat het een lieve lust is. En als je een beetje een sociaal leven hebt, sta je ook nog eens te kijk op de pagina’s van heel wat andere mensen. Soms zonder maar meestal met naam en toenaam. Het is ook niet omdat ik niet ‘gevolgd’ wil worden, dat ik zonder smartphone, E-krant of computer wil leven. Ik vraag me alleen af waarom men al die dingen over me wil weten? Wordt de Standaard echt een slechtere krant als ze niet weten dat ik in Brussel, Wevelgem of Tampere zit?
Toen ik voor mezelf ontdekte dat ik homo was, zocht en vond ik heel wat info in onze bibliotheek: ja, internet bestond nog niet, ik weet dat ik oud word. Ik wist precies waar de boeken over homoseksualiteit stonden, probeerde er altijd onopvallend een mee te pikken en ging dat boek dan wat verder staan lezen. Discreet tussen de rekken over doe-het-zelven of zo… Ik vond die boeken ‘leuk’ maar geen haar op mijn hoofd dat wou dat andere mensen dat zouden weten. Tijdens het eerste jaar dat ik in Brussel op kot zat, ging ik al eens in het geniep naar een homocafe of -fuif. Ik zou me geen houding hebben geweten mocht iemand aan mijn ouders verteld hebben dat hij of zij me daar gezien had.
Vandaag kan ik aan de Facebookpagina van heel wat van mijn vrienden zien of ze homo zijn of niet. Bekijk waar ze zijn ingecheckt, wat ze ‘leuk’ vinden, welke boeken en magazines ze lezen en in welke foto’s ze getagd zijn en je kunt zo een conclusie trekken. Moeten we niet eens opnieuw discussiëren over het belang van privacy? En over het recht om je te bedenken zodat de info over je ook weer weggehaald kan worden?
Nog erger wordt het als je bekijkt hoe vaak we gefilmd worden. Want daar vraagt men meestal zelfs je toestemming niet voor. Onder het mom van ‘veiligheid voor alles’. Maar stel dat je een jonge kerel bent op zoek naar zichzelf of een getrouwde man die tot het besef komt dat hij blijkbaar niet alleen op vrouwen valt, … heb je dan niet het recht om dat te doen zonder dat alles vastgelegd wordt, gezien wordt en misschien ook bewaard wordt? Zolang je binnen de grenzen van de wet blijft, heeft niemand anders daar toch zaken mee?
Dat die beelden vernietigd worden, enkel bekeken worden als er problemen zijn en dat er strikte gedragscodes gelden zal wel. Maar het aantal filmpjes dat de ronde doet waarbij die regels niet gerespecteerd worden, zijn legio. En dan zal jij maar het slachtoffer zijn van wie de beelden ongevraagd de wereld instuurt. En wat doe je met de beelden die bars, winkels en particulieren maken? Wie controleert die?
Het is de bluts met de buil zegt men mij dan. Als we in een veilige maatschappij willen leven (en homo’s willen zelf toch ook dat bijvoorbeeld gaybashing wordt aangepakt?), dan moeten we aanvaarden dat we een stuk van onze privacy moeten opgeven.
Tja… Ik wil dat wel geloven maar tot nu toe zie ik daar de resultaten niet van. Kan iemand me eens aantonen dat de criminaliteit echt gedaald is dankzij die dingen (in Londen haalt de politie ze weer weg heb ik onlangs gelezen)? Zouden we dat niet beter eens bestuderen voor we er nog wat camera’s bij hangen? En kunnen we voor elke nieuwe camera die we zetten misschien eerst afwegen of het verlies aan privacy dat ermee gepaard gaat, niet zwaarder weegt dan de mogelijke voordelen?
Ik vind het het debat wel waard. Zeker als LGBT-gemeenschap zouden we hier gevoelig voor moeten zijn. Je zult maar in Rusland leven. Wat gisteren kon, kan vandaag tegen je gebruikt worden. Hoeveel van je Facebookvrienden zullen dan op de barricades gaan staan? Of zouden ze zich beperken tot ‘vind ik niet leuk’?