Waren het 100 sekspartners per jaar of per leven? Want 100 per jaar, dat vond zelfs M. erg veel. 100 per leven … Bwah. Aan zijn glimlach kon ik zien dat hij daar wellicht al overgegaan was. We zaten met zijn vieren op café (M., B., J. en ikzelf) en één van ons had een artikel gelezen over het aantal partners dat homomannen gedurende hun leven tussen de lakens kregen. En dat waren er dus blijkbaar meer dan 100.
Ik vond 100 sowieso een erg hoog aantal. Per jaar én per leven. Maar M. dus niet. Ik gunde het hem al leek het me erg vermoeiend. En gevaarlijk. HIV mag dan een chronische aandoening geworden zijn maar het blijft een zware last om te dragen. De pillendwang én het stempel dat de maatschappij je nog altijd geeft.
On PrEP
Daar was hij echter niet bang voor. Hij was er niet langer bang voor om precies te zijn. Hij was “on PrEP” zoals hij het zei. Hij was er al mee begonnen voor het helemaal terugbetaald werd. En hij had er het geld graag voor overgehad. Want een vluggertje sloeg hij nooit af. Ook niet als hij geen condooms bij had. Trouwens, wie denkt er aan condooms als je de man van je dromen ontmoet (en je wellicht ook wat gedronken hebt). Hij was er zelf niet altijd gerust op geweest dus toen hij hoorde van PrEP, leek hem dat dé oplossing. Rondwippen zonder het achteraf wakker liggen. En nu zelfs gratis. Fantastisch toch?
Een vals gevoel van veiligheid?
De andere vriend waarmee we op café zaten, was het daar helemaal niet mee eens. B. is apotheker en – hoewel M. altijd welkom was om de pillen bij hem te komen kopen – hij had toch wat bezwaren. Volgens hem werkte PrEP alleen maar 100% zeker als je nooit eens een pil vergat te nemen. Wat veel discipline vraagt, iets wat de meeste mensen volgens de praktijk-ervaring van mijn vriend-apotheker niet hebben (ok, hij is niet de meest optimistische van ons groepje). En dus kocht je volgens hem een vals gevoel van veiligheid.
Hoogdagen voor SOA’s
Wat hem vooral stoorde was de eenzijdige aandacht voor HIV en aids. Terwijl het scala aan geslachtsziekten in het homomilieu sinds lang niet zo groot geweest was. Chlamydia, syfilis en ga maar door, beleven hoogdagen. En die SOA’s worden vrolijk meegegeven met elke nieuwe partner. Veel van die ziekten zijn te genezen maar er zitten er ook erg vervelende en lastig aan te pakken exemplaren bij. Een condoom houdt die meestal tegen, PrEP niet. B. vond het niet kunnen dat de overheid het condoomgebruik in feite ontmoedigde bij een groep mannen die sowieso al risico loopt.
Een goede zaak
Ik kon ze allebei wel volgen. En dat was niet alleen omdat ik niet graag ruziemaak met mijn vrienden. HIV en aids zijn nog altijd een groot probleem. En een levenslange behandeling brengt ook een aanzienlijke kost met zich mee. Als je vaststelt dat een heleboel mannen er – om wie weet welke reden – niet in slagen om elke keer een condoom te gebruiken als ze seks hebben, dan moet je als overheid ook andere middelen overwegen om hen te beschermen. Het lijkt me dus een goede zaak van PrEP terug te betalen. En hopelijk slagen we er zo in het aantal nieuwe besmettingen onder homomannen sterk terug te dringen. Als we ons gemiddelde in de buurt van de hetero’s zouden krijgen, mogen we over enkele jaren misschien zelfs bloed geven nadat we ‘s ochtends eerst nog een nummertje gemaakt hebben (ja, we hebben nog wat gevechten te strijden 🙂 ).
Gratis condooms
Maar als het aantal (homo)mannen met een geslachtsziekte daardoor sterk zou toenemen, zijn we even ver van huis. Als we door de terugbetaling de indruk wekken dat PrEP het condoom vervangt, zijn we verkeerd bezig. Een nieuwe brede campagne rond seksuele hygiëne zou dus geen kwaad kunnen. Waarom betalen we als maatschappij trouwens ook het condoom niet terug? Heteromannen hebben dan geen enkele reden meer om de verantwoordelijkheid voor de anticonceptie alleen maar bij de vrouwen te leggen, de kans op SOA’s wordt enorm veel kleiner en wellicht vallen er nog veel leuke en / of nuttige dingen mee te doen. Het zorgt voor meer vrijheid, meer blijheid, gezonde mensen en het is economisch wellicht interessanter dan achteraf doktersbezoekjes, ziekenhuisopnames en behandelingen te moeten betalen.
Je kunt niemand verplichten een condoom of PrEP te gebruiken, je kunt het wel zo makkelijk mogelijk maken.
Wel of geen terugbetaling?
J, de derde vriend waarmee we aan tafel zaten, vond het maar niks. Hij had geen probleem met het aantal partners van M. Noch met het idee dat je preventief pillen nam. Maar wel met de terugbetaling. Want het ging over seks. Over iets waar je zelf voor kiest. Waar je, als het even kan, ook nog veel plezier aan beleeft. Waarom moet de maatschappij daar dan voor opdraaien? Bij de pil voor vrouwen, kon hij het nog verdedigen. Want voor je het weet zet je een baby op de wereld die daar niet om gevraagd heeft. Maar seks tussen mannen, was strikt persoonlijk. Dus waarom moest de overheid hier dan in tussenkomen?
Schuldbesef
Hem kon ik niet volgen. Of wou ik niet volgen. Zijn redenering leek me nog een overblijfsel van het oud-katholieke schuldbesef dat seks alleen maar goed was als het ook iets opleverde. Seks voor het plezier, dat moeten we toch niet aanmoedigen?
Ik zie dat toch anders. Als twee (of meer) mensen samen leuke momenten willen beleven, dan heeft de overheid daar inderdaad niets mee te maken. Ook niet als dat elke dag met een andere man of vrouw zou zijn bijvoorbeeld.
Zonder moraliserend vingertje
Als daardoor iemand schade wordt berokkend, dan is het een ander verhaal. Als de seks opgedrongen wordt, dan moet de politie of het gerecht ingrijpen. Als mensen ziek kunnen worden of onbewust ziektes verspreiden door seks te hebben, dan kom je ook in actie. Gratis PrEP en condooms zijn dan zeker te verantwoorden. Zowel voor de jongen die zijn eerste keer beleeft als voor M. die binnenkort misschien zijn 101ste partner versiert. Zonder moraliserend vingertje.
Het is laat geworden die avond. En we zijn er niet echt uitgeraakt. Maar dat vond niemand erg. Want we zien elkaar graag. Zelfs zonder dat we met elkaar naar bed gaan. Want dat kan ook natuurlijk.
Deze column verscheen op 4 augustus 2017 op Zizo-online.be. Deze en nog meer columns van mij lees je hier: http://zizo-online.be